کینوا گیاهی برای مقابله با بحران آب :

جمعیت روبه رشد کشورونیازبه تامین غذای آنان ومحدودیت اراضی قابل کشت وبحران آب درکشوربدلیل تغییر اقلیم درسال های اخیراین ضرورت را به وجود آورده تا در بخش کشاورزی باافزایش سطح زیرکشت در اراضی شوروکم آب توجه شود بنابراین بایدنسبت به تحقیق ومعرفی وکشت گیاهانی که مقاوم به شوری وکم آبی هستند اقدام شود. کینوا گیاهی است که نیاز کمی به آب دارد و با توجه به محدودیت‌های منابع آبی در کشورو به دلیل سازگاری بسیار بالا با شرایط آب و هوایی مختلف ، قابلیت کشت گسترده در کشور را دارد از سوی دیگر بدلیل هزینه‌های پایین کشت کینوا و قیمت به نسبت بالای محصول آن دربازارهای جهانی به لحاظ اقتصادی بسیاربه ‌صرفه است.محصول اصلی این گیاه دانه است. دانه آن دارای همه اسیدآمینه‌های ضروری بوده و از لحاظ مواد معدنی، ویتامین‌ها، اسیدهای چرب و سایر مواد غذایی غنی است.کینوابا دارابودن بخش گسترده ای ازعناصرغذایی واسیدهای آمینه موردنیازبدن درصورت توسعه کشت می تواندتامین کننده نیازغذایی مردم درکناربرنج،نان وحبوبات باشد.ارزش غذایی بسیار بالای دانه این گیاه، موجب شده توسط سازمان خواروبار جهانی  (FAO)   با شیر خشک مقایسه شود.

خصوصیات گیاه کینواازنظرتغذیه ای وتطابق بالا با شرایط مختلف زراعی، زیست‌ ـ محیطی باعث شده در سال‌های اخیر تلاش‌هایی در زمینه تحقیقات بروی این گیاه ارزشمند در نقاط مختلف کشور صورت گیرد وکشت آزمایشی آن نیز با موفقیت بوده است.یکی ازمناطق کشورکه امکان کشت وتولیدکینوادرآن وجوددارداستان خوزستان است این استان می تواند درآینده قطب اصلی کشت وتولیدکینوادرکشورشود.

کینوابا نام علمی Chenopodium quinoa wild،متعلق به خانواده  Chenopodiaceae است خاستگاه اصلی این گیاه آمریکای جنوبی است و در کشور‌های اکوادور، شیلی، پرو و بولیوی به‌عنوان گیاه بومی شناخته می‌شود. کینوا به ‌صورت گسترده در آفریقا و آمریکای جنوبی کشت می‌شود. محصول اصلی کینوا دانه آن است از دانه این گیاه برای غذای انسان و از سایرقسمت های  آن بعنوان خوراک دام استفاده کنند.

در حال حاضر 25 گونه مختلف کینوا در جهان کشت می‌شود این گیاه در مناطقی با میزان بارش 80 تا 600 میلی‌متر قابل کشت است. سازگاری بسیار زیاد با تنوع اقلیمی و مصرف بهینه آب توسط این گیاه باعث شده است تا کینوآ به‌عنوان یک جانشین بسیار خوب در مقابله با تغییر اقلیم در نظر گرفته شود. کینوایک گیاه شورزیست اختیاری است وبه دلیل مقاوم بودن در برابر شوری و گرما  قابلیت کشت در بسیاری از زمین هایی را که در حال حاضر کشت نمی شوند را دارد ، کینوا  قادر است شوری، خشکی طولانی مدت، یخبندان و تگرگ را تحمل نماید.

کینوا گیاهی دولپه و یکساله است وزمان کشت آن در ماه های مهرو آبان است خاک مناسب برای رشد آن خاکهای لومی و شن وماسه ای است ودر خاکهای فقیر با زهکش پایین محصول قابل قبولی می دهد.این گیاه در PH 4.8 تا 8.5 رشد می نماید.قبل ازکشت بایدنسبت به تامین کوداوره وفسفات اقدام شود.بذور در عمق 0.5 تا 1 سانتیمتر و با فاصله روی ردیف 5 سانتیمتر و بین ردیف 45 تا 60 سانتیمتر کاشته می شود و بلافاصله آبیاری انجام می گیرد. 24 ساعت بعد از کاشت جوانه زنی انجام می شود و در سه تا پنج روز گیاهچه نمایان می گردد.تا مرحله 2 تا 3 برگی نباید آبیاری صورت گیرد.این گیاه به 5 تا 7 بار ابیاری در طی مرحله رشد نیاز دارد.مبارزه باعلف های هرزدر دو هفته اول رشد که رشد گیاه کینوا به کندی صورت می گیرداز عملیات ضروری داشت می باشد.دوره کشت این گیاه حدود پنج ماه است.دانه ها در گل اذین خوشه ای تولید می شود.برداشت وقتی است که گیاه رو به خشک شدن می رود. میزان تولید دانه در هکتار به تناسب حاصلخیزی زمین بین 1 تا 4 تن محصول در هکتار است. محصول کینوا تقاضای مناسبی در بازار‌های جهانی دارد و به لحاظ قیمتی در بازار‌های جهانی حدود سه تا چهار برابر گندم قیمت دارد. کشور آمریکا و کشور‌های اروپایی و ژاپن بیشترین واردات این محصول را دارند.  

بنابراین باتوجه به تنوع آب و هوایی ایران و جمعیت رو به رشد کشور یکی از راهکارهای موجود برای افزایش تولیدات زراعی افزایش سطح زیر کشت در اراضی با حاصلخیزی پائین است.دراین راستابررسی و تحقیق وترویج برای بهره برداری ازگیاه کینوا برای تولید مواد غذایی و خصوصاً با توجه به شرایط زراعی کشور از جمله محدودیت‌های منابع آبی و بحران آب و شوری خاک می­تواند بسیار با اهمیت باشد.