ضرورت اجرای الگوی کشت :

درکشورما زندگی بسیاری ازمردم وابسته به کشاورزی ودرآمدهای ناشی ازآن است. ولی بدلیل عدم برنامه ریزی درتعیین میزان سطح زیرکشت وتولیدمحصولات باغی وزراعی بسیاراتفاق افتاده است که برخی محصولات کشاورزی یک سال کم با قیمت بالا و سال دیگر فراوان و با قیمت پایین عرضه می‌شود،برخی مواقع این نوسان حتی در طی سال هم وجود دارد . درچنین شرایطی،نوسان تولیدوشرایط بازارنه تنهابه نفع تولیدنبوده بلکه تابه حال خسارات زیادی رابرکشاورزی این مرزوبوم واردکرده است.

در کشور ما تصمیم کشاورز برای کشت یک محصول در یک فضای غبار آلود است. اگر قیمت یک محصول در سال جاری بالا باشد سال آینده با هجوم کشاورزان به کشت آن محصول عرضه بالا میرود و بالطبع قیمت محصول تولیدی پایین می‌آید و با فرض همین قیمت پایین، سال بعد تولید کمتر و قیمت بالاتر می‌رود و همین دور تسلسل ادامه می‌یابد.

اقتصاد دانان به این حالت عرضه و تقاضا منحنی تار عنکبوتی می‌گویند که تولید از یک الگوی منطقی تبعیت نمی‌کند و تنها قیمت سال جاری است که میزان تولید سال آینده را تعیین می‌کند.

مبهم بودن قیمت محصول و نهاده، سیاست‌های نامشخص وارداتی و صادراتی، نوسان‌های قیمت و حتی نامعلوم بودن سیاست‌های حمایتی دولت، باعث می‌شود کشاورز تصویر روشنی از آینده کشاورزی خود نداشته باشد و بنابراین توان برنامه ریزی صحیحی برای کشت آینده خود ندارد.

یکی ازضروریات حوزه کشاورزی اجرای سیاست الگوی کشت است.اجرای الگوی کشت مناسب همچنان که در قانون بهره‌ وری کشاورزی هم تاکید شده می‌تواند برای داشتن تولیدمناسب وپایدارمحصولات اساسی چاره ساز باشد. این الگو بر اساس نیاز کشور، اولویت محصولات استراتژیک و ضروری و با بررسی ظرفیت تولید هر استان و منطقه باید اتخاذ و اعلام ‌شود.

الگوی کاشت به معنی سهم زیرکشت و نوع محصولات مختلف زراعی در یک منطقه می باشد و تصمیم به این که کدام محصول با استفاده از چه عوامل تولیدی، با چه روشی و به چه مقدار تولید گردد از برنامه های مهم آن می باشد.

 بیش از50 سال است کشورهای پیشرفته به ویژه کشورهایی که اقتصادشان برپایه کشاورزی است الگوی کشت رااجرایی کرده اند. الگوی کشت به معنای تعیین یک نظام کشاورزی بامزیت اقتصادی پایداراست که با بهره گیری بهینه ازظرفیت های منطقه ای امنیت غذایی رابه همراه دارد.

عوامل مختلفی ازجمله خاک ، اقلیم متنوع ، نیازبازار، زیرساخت های موجود درکشاورزی، مسائل اجتماعی واقتصادی برتعیین الگوی کشت تاثیردارند. به عبارتی دیگراگربخواهیم الگوی کشت مناسبی رابرای یک منطقه پیداکنیم بایدبررسی کنیم چه عواملی مارابه رسیدن به حداکثربهره وری کمک کند وعوامل محدودکننده برطرف شوند.

طراحی واجرای الگوی کشت باید درقالب برنامه ای مشخص وبه منظورمدیریت بهینه منابع انجام گیرد درواقع  دولت بایدمدیریت کند که کشاورز چه بکارد؟ و این تصمیم بر اساس نیاز کشور گرفته ‌شود که در اقتصاد کشور هم موثر خواهد بود.

ممکن است این سوال پیش بیاید که دولت نمی‌تواند با اجبارکشاورز رابه کشت محصولی مجبورکند! اما دولت می‌تواند با اعمال مدیریت مناسب ازجمله یارانه، تسهیلات، نهاده‌ و قمیت خرید تضمینی بالا کشاورزان را به سمت کشت محصولات استراتژیک و ضروری سوق دهد. در برخی کشورها دولت با تثبیت قیمت نهاده و محصول، میزان آنرا از یکسال پیش به کشاورزان اعلام می کند و در این حالت کشاورز با برنامه ریزی و آگاهانه به کشت سال آینده مبادرت می‌کند که این مسئله در کشور ما هم قابل اجراست.

ازمهمترین اهداف اجرای طرح الگوی کشت خارج کردن کشاورزی از سنتی به مکانیزه، کنار گذاشتن کشت تک محصولی و روی آوردن به تنوع کشت، استفاده از سیستم آبیاری نوین، ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی و مدیریت مصرف آب است.

اجراورعایت الگوی کشت علاوه برافزایش تولید وایجادامنیت غذایی درجامعه ،سودقابل توجهی نیزبرای کشاورزان دربرخواهدداشت وموجب پایداری ورضایتمندی شغلی آنان خواهدشد.